Povišeni krvni pritisak (u daljem tekstu Hipertenzija) se kao jedna od komplikacija u  trudnoći javlja kod 5-10% trudnica. Kod dvije trećine hipertenzivnih trudnica se radi o hipertenziji koja je izazvana trudnoćom a karakteriše je pritisak od 140/90 i više uz pojavu bjelančevina u mokraći.  

To je bolest koja počinje rano u trudnoći ali se simptomi bolesti pojavljuju u drugom trimestru trudnoće, između dvadesete sedmice trudnoće i prve sedmice iza porođaja. Kod preostale trećine, radi se o hipertenziji koja je postojala i prije trudnoće i koja se može pogoršati u trudnoći. 

Neliječena hipertenzija u trudnoći ugrožava zdravlje i život trudnice. Bolest zahvata mnoge organe i organske sisteme. Osobito teški oblici bolesti su preeklampsija i eklampsija (to je gubitak svijesti praćen kloničko-toničkim grčevima cijelog tijela ). Plod je također ugrožen jer hipertenzija izaziva brojna patofiziološka zbivanja na nivou makro i mikro cirkulacije u posteljici što dovodi do zastoja fetusa u rastu i do prestanka stvaranja plodove vode.  Ishod bolesti je često nepredvidiv zbog naglog početka i brzog razvoja bolesti.  

Iako se za hipertenziju u trudnoći zna već više od 4000 godina do danas nisu do kraja objašnjeni razlozi koji dovode do hipertenzije.  Kao rizične trudnice smatraju se prvorotke mlađe od 20 godina i one starije od 34 godine, pretilne žene (čiji je BMI> 27) , žene koje imaju šećernu bolest, hronične bolesti bubrega i one sa autoimunim bolestima, te trudnice koje su u prethodnim trudnoćama imale preeklampsiju i eklampsiju.  

Koji su simptomi hipertenzije?

Od simptoma dominiraju: smanjena količina urina u toku 24 h, pojava bjelančevina u mokraći, glavobolje, vizuelne smetnje, hiperrefleksija, bol u predjelu želuca i jetre, otoci po nogama, rukama, osobito licu te eklamptični napadi. 

U antenatalnom nadzoru obavezno je mjerenje krvnog pritiska trudnice, pregled urina na bjelančevine, Dopplerska mjerenja protoka krvi kroz arteriju uterinu i pupčanik ploda, te ultrazvučno pračenje rasta ploda, stanja posteljice i mjerenje količine plodove vode.  

Prevencija hipertenzije

U prevenciji preeklampsije koristi se aspirin i higijensko dijetalni režim. Cilj liječenja je snižavanje krvnog pritiska da bi se smanjio rizik od nastaka krvarenja u mozgu trudnice, povećanje protoka krvi kroz posteljicu radi obezbjeđenja fetusa, prevencija eklamptičnih napada, progresije bolesti i eventualne pojave Hellp sindroma.  

Najvažnija prevencija ove ozbiljne komplikacije u trudnoći je redovita kontrola kod ginekologa jer se samo tako može na vrijeme uočiti porast krvnog pritiska i pojava bjelančevina u mokraći i na vrijeme početi s terapijom.

Za portal svezabebe.ba piše
Prof. dr. Jadranka Dizdarević